Bạch Tuyết

Ngày xưa, đang giữa mùa đông
Tuyết rơi xuống trắng như bông phủ rào
Trong nhà lò sưởi ấm sao
Bên ô cửa sổ cao cao thẫm mầu
Một bà hoàng hậu ngồi khâu
Mải nhìn tuyết trắng hồi lâu mơ màng
Chẳng may kim chạm tay vàng
Ba giọt máu nhỏ thẳng hàng tuyết bông
Hỡi ôi tuyết trắng máu hồng
Đẹp sao như thể tiên bồng vãng thăm
Hoàng hậu nghĩ bụng nhủ thầm
"Ước gì ta có một mầm gái xinh
Da trắng như tuyết trắng tinh
Môi đỏ như máu lung linh thế này
Và làn sóng sánh tóc mây
Như khung cửa gỗ mun dầy nhức đen"
Ít lâu sự bỗng hiển nhiên
Bà sinh hạ được tươi duyên một nàng
Y như ước mộng dịu dàng
Da trắng như tuyết mơ màng mùa đông
Môi đỏ như máu thắm hồng
Tóc đen như gỗ mun lồng bóng đêm
Hoàng hậu vui sướng đặt tên
Công chúa Bạch Tuyết, gọi lên rạng ngời
Từ đây ở giữa cuộc đời
Có nàng Bạch Tuyết rong chơi vui vầy...

28-11-2010

Phần tiếp theo

Hai bản nhạc của Mozart

Sương mù và Tâm thức

Sương mù

Maurice CARÊME
(Lan Hương dịch)

Sương mù bỏ tất cả
Vào trong chiếc túi bông
Sương mù bao phủ hết
Xung quanh ngôi nhà tôi

Trong vườn không còn hoa
Lối đi không còn cây
Nhà kính bên láng giềng
Như đang bồng bềnh bay

Tôi cũng không biết nữa
Đang nấp ở chỗ nào
Chú chim sẻ nhỏ
Buồn rầu chiêm chiếp kêu.

----

Sớm nay đọc lại bài thơ Sương mù của tác giả Maurice CARÊME do bạn Lan Hương dịch trong phần comment ở một entry trước mà hôm qua tôi đã đọc và nghĩ mãi về tiếng chim kêu chiêm chiếp không biết ở đâu giữa sương mù dâng kín. Tự nhiên tôi lại liên tưởng đến một trạng thái của con người mà tâm thức cất tiếng kêu yếu ớt của con chim nhỏ, ta cảm thấy tiếng kêu đó mà không biết nó ở đâu trong sự chìm đắm của đời sống. Rồi có lúc sương bỗng tan ra ta có thể đến bên con chim nhỏ để nghe tiếng nó hót, thậm chí có thể giúp nó thoát khỏi cái lưới nào đó để nó có thể bay lên trời cao và hót vang. Và tôi nhớ đến bài viết của một người bạn, bèn tìm để đọc lại, mạn phép các tác giả xin chia sẻ với mọi người.
HY


Tâm thức

(Bài này của bạn Tiểu Vũ ở langven.com ngày 1-12-2004)

Một tâm thức khoẻ khoắn lành mạnh là điều cần thiết. Nó cũng là điều kiện để đôi khi ta có những khỏang tĩnh lặng cần thiết trong đời sống tinh thần. Tĩnh lặng để nhìn nhận mọi điều một cách thông suốt và chính xác hơn.

Con người ta suy đóan và hành động dựa vào ba yếu tố: lý trí, tình cảm, và tâm thức.

Khi đứa trẻ sinh ra, nó tư duy và hành động không theo những lý trí hay tình cảm tinh vi, bởi đó là những thứ đòi hỏi kinh nghiệm từ đời sống. Vậy đứa trẻ tư duy và hành động như thế nào? Xin thưa: bằng bản năng tự nhiên và tâm thức. Cảm giác yên tâm là một bản năng của tâm thức.

Có những cuộc trò chuyện chẳng đâu vào đâu nhưng lại tạo ra cảm giác nhẹ nhõm. Điều này thực ra không có gì huyền bí. Bình thường con người suy đóan và hành động theo lý trí và tình cảm nhất thời. Được chỗ này thì bỏ chỗ kia, nên luôn có cảm giác bất an và không hòan thiện. Khi đối thọai sẽ khơi gợi ra những góc cạnh khác nhau của vấn đề. Từ đấy mà ta vô tình tạo điều kiện cho tâm thức của mình có được một cảm nhận trước tòan cục.

Khi tâm thức của mình đã được tiếp xúc với tòan cục rồi, khi không còn gì là bất minh và mờ ám nữa, khi ấy bản năng tìm đến sự yên tâm sẽ được phát huy đầy đủ. Nó sẽ làm cho mình nhìn nhận mọi điều một cách thông suốt hơn. Thông suốt cũng có nghĩa là yên tâm.

Những khỏang lặng là luôn cần thiết cho một đời sống tinh thần phong phú. Muốn tâm yên tĩnh, thì trước hết ta phải nhận ra mình có một tâm thức tiềm ẩn. Nó luôn tìm cách suy xét và bảo vệ chính ta. Thứ hai, nên tạo điều kiện cho tâm thức ấy được tiếp xúc với tất cả những gì nó cần tiếp xúc.

Bởi vì con người là một chỉnh thể các mối quan hệ gia đình và xã hội.

Có thể các mối quan hệ trong gia đình mình ít nhiều còn lỏng lẻo. Những cảm nhận với nhau của vợ và chồng thực ra cũng nặng về lý trí và tình cảm. Cả với con cái cũng thế. Chúng ta chỉ nói chuyện học hành và sinh họat. Không phải lúc nào ta cũng quan tâm tới con mình thực ra suy nghĩ những gì, ham muốn điều gì. Do tâm thức không nhận đựơc đầy đủ dữ liệu như thế nên cảm nhận về chính người thân và gia đình cũng có thể lầm lạc.

Đó là ví dụ cho một dạng kẽ hở, một chỗ sơ đễnh mà tâm thức không được tiếp xúc đầy đủ. Tương tự như thế khi yêu thương một người, đáng nhẽ phải nhìn vào nhau trong mối giao hòa tâm thức tòan diện nhất, thì ta lại cuốn theo những tình tiết ong bướm nặng tính cải lương. Đôi khi đó cũng là điều ngăn cản người ta yêu thương nhau thật lòng và hết lòng.

Cảm nhận một tác phẩm văn học nói riêng hay nghệ thuật nói chung cũng như vậy thôi. Cảm thụ là một quá trình đàm thọai giữa tác phẩm và lý trí cùng tình cảm của chính mình. Nhưng cũng lại không thể quên đi vai trò của tâm thức. Phải là người cảm thụ có kinh nghiệm để khiến cho tâm thức của mình đối diện với tác phẩm một cách tòan diện nhất. Khi ấy nhìn nhận của mình sẽ trở nên thông suốt và chính xác hơn hết. Đương nhiên, như thế cần có cả một vốn sống dồi dào nữa.

Vạn câu tình cũ, xin gửi cho đời

Kể chuyện mùa thu

Ba chiều không gian
Sớm nay bỏ ngỏ
Cả thu buồn vương
Cả phố cả đường
Cả nhà cả cửa
Không lo sấp ngửa
Công việc, tiền nong
Tôi ngồi thong dong
Trên cái cán chổi
Hít hơi đầy phổi
Ngược chiều thời gian
Đi về tham quan
Những ngày thơ ấu
Tháng năm yêu dấu
Có một mùa thu
Hồn nhiên tươi sáng
Chưa vương u ám
Chưa buồn lê thê
Vàng đá chưa thề
Tương tư chưa tới
Tuổi là tuổi mới
Như giấy trắng tinh
Hai bím tóc xinh
Lúc la lúc lắc
Xe đạp ngồi chắc
Cha chở tôi đi
Con đường vân vi
Võ Nhai xa ngái
Cha vững tay lái
Hát bài con voi
Tôi hát theo người
Gió thu hát nối:
"Con vỏi con voi
Cái vòi đi trước
Hai chân trước đi trước
Hai chân sau đi sau
Còn cái đuôi thì đi sau rốt
Tôi xin kể nốt
Câu chuyện con voi"
Cha nói: hoan hô
Tôi cũng hoan hô
Gió hoan hô nốt
Vui sao là vui
Thích sao là thích
Chim chóc góp cười
Lích ra lích rích
Nắng thu cũng cười
Dưới cây lấp loáng
Trời xanh trong sáng
Tiếng cười vọng vang...

Xuôi lại thời gian
Lại phố lại đường
Lại căn phòng nhỏ
Qua khung cửa sổ
Thấy mùa thu đi
Như là con voi
Hồn nhiên thế thôi
Không gợi buồn đau
Không vướng u sầu:
Mùa thủ mùa thu
Lá xám rơi trước
Lá nâu cũng rơi trước
Lá đỏ rơi sau
Còn lá vàng thì rơi sau rốt
Tôi xin kể nốt
Câu chuyện mùa thu

15-11-2010

Cho mùa thu

Dưới hàng cây phong gầy guộc
Tôi ôm trọn vẹn mùa thu
Mùa thu ôm tôi chung cuộc
Lời tạ từ gió buốt ru

Tình nhen từ khi thu chớm
Ngập ngừng đôi chút hoang mang
Rồi mến thương trong lặng lẽ
Một trời nắng gió thênh thang

Khi người ta không còn trẻ
Tình yêu mùa thu rưng rưng
Tương tư ngấm vào xương thịt
Tóc rụng trong chiều gió ngưng

Trời xanh điểm trang mây trắng
Sắc lá đốt ai cháy lòng
Đỏ, vàng rực lên vội vã
Như tình hối hả chờ mong

Đau gió đau mưa ròng rã
Thu phôi pha giữa vô thường
Nửa đêm mở cửa xao xác
Tiếng lá khô lăn trên đường

Chiều nay heo may lạnh lẽo
Lời thầm thì đã ướt sương
Mùa thu ôm tôi độ lượng
Tôi ôm mùa thu nhớ thương

Tháng 11-2010