Màu yêu thương và Nuôi vi khuẩn

Các bạn đừng ngạc nhiên với cái đầu đề vì blog này là một sự cố tình kết dính các mối huyên thuyên của tớ. ;)

Do gõ online ở lab, thỉnh thoảng tớ lại phải chạy ra trông máy nên có thể phải ngừng giữa chừng. Thú thật tớ hay tạo blog trong hoàn cảnh này nên không viết được cái gì dài dòng đầy đủ cả, chỉ thích hợp với việc post dăm câu thơ thẩn thôi.

"Núi non trùng điệp một màu yêu thương" là câu cuối của blog trước, vì nó mà có bạn hỏi tớ: "Màu yêu thương là màu gì thế?" hihi, trả lời câu hỏi này khéo phải vài trang phê đúp. ;)

Tự nhiên nhớ đến Màu thời gian của Đoàn Phú Tứ:

Màu thời gian không xanh

Màu thời gian tím ngắt

Hương thời gian không nồng

Hương thời gian thanh thanh...

Màu thời gian trong con mắt một cung phi không xanh thênh thang mà hun hút tím như những hành lang cung cấm dài vô tận. Hương thời gian đâu còn là hương thủa ban đầu nữa mà nồng nàn, hương thời gian là hương mỗi ngày mỗi phôi pha...

Đấy, thời gian còn có hương có màu nữa là tình cảm. Núi non trùng điệp..., tớ rất thích màu xanh của cây lá và màu vàng nâu của đất, chúng hòa vào nhau thật là đẹp.

Tớ thích những gam màu nhạt ở tự nhiên làm nên màu nền cho đất đai, tớ cũng thích màu trời, màu biển. Ngày xưa bạn tớ có người thích màu đỏ bảo tớ là sao toàn thích những màu nhạt nhòa. Bởi vì mắt tớ thấy dễ chịu với đất trời núi non sông biển, hoa tớ cũng thích những hoa dại màu nhàn nhạt, tớ chả thích chụp ảnh hoa gì đỏ choét hoặc quá sặc sỡ. Thử tưởng tượng xem, vài đốm hoa đỏ trên cái nền tớ thích hẳn là còn có thể đẹp chứ cái nền yêu thương sông biển núi đồi của tớ mà chuyển rùng rùng sang màu đỏ thì thật kinh hãi, tớ sợ.

Tớ luôn luôn thấy cái nền của tớ đẹp và liền mạch một mối, tất cả làm nên một tổng thể hài hòa và bền bỉ vững vàng, đi giữa màu xanh cây lá làm lòng tớ bình tâm thư thái, nhìn những thớ đất phơi màu tớ cảm thấy dễ chịu, tớ chọn cho màu áo của tớ giống thế. Ôi màu đất đai cây cỏ yêu dấu, thật tuyệt vời biết bao khi tớ được nhìn thấy màu yêu thương mỗi ngày trong thời gian hè này.

Cái câu bắt đầu bằng "Ôi" vừa rồi hẳn nhiều bạn sẽ thấy vừa buồn cười vừa sến nhưng đấy là một thực tế vì nơi tớ đang ở một năm sáu tháng tuyết rơi. Một sớm mai tỉnh dậy nhìn ra cửa chỉ toàn một màu trắng, tớ gọi là màu lạnh lẽo, nhưng nói nữa thì sẽ kéo ra rất dài bởi vì sẽ có màu thương tổn, màu chết chóc, là màu của những cánh rừng cháy trụi từng phần hay toàn bộ mà tớ đã đi qua... Thôi những điều này sẽ nói vào blog khác vậy.

Tóm lại thì màu yêu thương của tớ gắn với sự sống, nói đến sự sống phải quặt ngay sang chuyện nuôi vi khuẩn kẻo lại lan man sang nhiều cái khác. Cái ảnh trên là ảnh tớ chụp hồi học Master, vẫn nhớ cái phòng thí nghiệm khoa Sinh trên tầng bảy có chị Irene kỹ thuật viên nhiệt tình chỉ bảo.

Sau khi hướng dẫn cho mình thì chị Irene có kỳ vacation nên chị giao chìa khóa cho mình để một mình mình làm trong căn phòng ấy. Chị để lại cho mình một cái đài nhỏ bảo mở nhạc nghe cho vui nhưng mình cũng ít mở. Căn phòng yên tĩnh, xung quanh mình là bàn để dụng cụ và một số máy móc. Mình vừa làm vừa chìm đắm trong một dòng suy nghĩ kỳ lạ...

Dường như mình đã đứt đoạn với thế giới bên ngoài để bước vào một thế giới khác một cách âm thầm. Ý nghĩ của mình dò dẫm trở lại từ những bước đầu trong nghiên cứu của mình. Lúc đó mình đang tìm hiểu về một nguyên tố và hành trình của nguyên tố ấy, những dạng ô xy hóa và khử của nó khi tích tụ vào sediment ở đáy hồ.

Môi trường ở đáy hồ là môi trường khử, hay còn gọi là yếm khí, đại loại là không có mặt oxy. Vì vi khuẩn có ảnh hưởng rất nhiều đến sự khử của nguyên tố mình nghiên cứu nên mình phải xem xét đến sự có mặt của vi khuẩn. Vậy nên mới dẫn đến việc mình phải nuôi vi khuẩn yếm khí của bùn trong môi trường không có oxy rồi dùng kỹ thuật counting để kiểm tra sự có mặt của vi khuẩn (như những đĩa trên, đĩa trái là mẫu có vi khuẩn, đĩa phải là control). Một mẫu cùng dạng được xử lý để loại trừ vi khuẩn được thực hiện đồng thời để so sánh. Mình chọn UV radiation để diệt vi khuẩn...

Đoạn việc mình đang làm lúc ấy là nuôi vi khuẩn trong hai mẫu, một mẫu xử lý bằng UV và một mẫu ko. Cả hai mẫu đều xuất phát từ mẫu sediment hồ M. với độ sâu từ 1cm đến 14 cm đã được làm khô lạnh và bảo quản lạnh.

Mình theo dõi và đếm vi khuẩn ở các dung dịch diluted trong vòng một tháng nuôi cấy. Hàng ngày theo dõi sự lớn của các đốm vi khuẩn đủ để counting, giới hạn cho việc counting thực hiện tốt là từ 30-300đốm/đĩa, vì vậy mình phải tiến hành rất nhiều dilution facter để tìm ra cái thích hợp. Hồi ấy chồng con mình chưa sang nên mình đến làm từ sớm và đến tối mịt mới về, suốt ngày loanh quanh ở căn phòng đó.

Rồi một buổi chiều, khi mở hộp ko oxy để lấy đĩa ra đếm, như thường lệ vẫn là mùi thối của H2S bay ra (vì vi khuẩn SRB sinh ra khí này) mình chợt có một cảm giác hạnh phúc kỳ lạ, như thể lũ vi khuẩn này là những con gì đó đáng yêu và quen thuộc. Mình soi đĩa dưới đèn và thấy chúng ngoan ngoãn và hạnh phúc lớn đều khi các điều kiện nuôi chúng được bảo đảm (nhiệt độ, ko Oxy, chất dinh dưỡng). Trong niềm hạnh phúc ấy, mình như thấy đã được tham gia vào cái thế giới sâu xa ấy như là một thành viên để thấy những gì xung quanh hiện diện.

Đó không còn là sự đen của đáy bùn, sự thiếu vắng khí thở oxy, đó là cả một thế giới đang rì rầm lan chuyển tích tụ và phân tán, tận dụng mọi nguồn năng lượng để sinh sôi. Khi điều kiện khắc nghiệt thì tạm im lặng cầm chừng, khi thuận lợi là bừng bừng nở rộ, cứ thế nương theo thời gian mà cần mẫn đi lên. Mình đã gặp và yêu thế giới tuyệt vời ấy. Thế giới của những con vi khuẩn.